მცირე ცვლილებები “სასიგნალო” ცილაში, რომელიც ინფექციაზე პასუხს უზრუნველყოფს, არის ის მიზეზი, რომელიც განაპირობებს ორგანიზმის მიერ აივ-ინფექციის კონტროლს მედიკამენტოზური მკურნალობის გარეშე.
300 აივ-ინფიცირებულიდან დაახლოებით ერთი წარმოადგენს ასეთ “მაკონტროლებელს”. მეცნიერები იკვლევენ სხეულის ამ უნარს აივ-ინფექციის ეფექტური სამკურნალო მეთოდების შემუშავებისათვის.
“მაკონტროლებელთა” ამ უნარის მიზეზი პროტეინ HLA-B-ში არსებულ ხუთი ამინომჟავაა, აღნიშნავენ მეცნიერები ჟურნალ Science-ში გამოქვეყნებულ სტატიაში.
აივ- ”მაკონტროლებელთა” შესახებ ჯერ კიდევ 20 წლის წინ იყო ცნობილი. მათ შეუძლიათ ვირუსული რეპლიკაციის საკუთარი იმუნური სისტემით დათრგუნვა და ვირუსების რაოდენობის ექსტრემალურად დაბალ დონეზე შენარჩუნება ანტირეტროვირალური წამლების გამოყენების გარეშე.
ცნობილი იყო, რომ HLA სისტემაში შემავალ გარკვეულ გენებს დიდი მნიშვნელობა ჰქონდათ აივ-კონტროლში, მაგრამ მეცნიერებმა არ იცოდნენ თუ რომელი იყო ეს გენები ან როგორ მოქმედებდნენ ისინი.
მკვლევარებმა ჩაატარეს გენეტიკური კოდის ფართომასშტაბური კვლევა, რომელშიც მონაწილეობდა თითქმის 1000 “მაკონტროლებელი” და 2600 პროგრესირებადი აივ-ინფექციის მქონე ადამიანი.
ნანახი იქნა აივ-ინფექციის იმუნურ კონტროლთან ასოცირებული დაახლოებით 300 წერტილი და ყველა მეექვსე ქრომოსომაში, რომელიც HLA პროტეინების კოდირებაზეა პასუხისმგებელი. მეცნიერებმა გამოყვეს საკვანძო მნიშვნელობის მქონე ხუთი სპეციფიკური ამინომჟავა HLA-B პროტეინიდან.
HLA-B წარმოადგენს იმ პროცესის ნაწილს, რომლითაც იმუნური სისტემა ამოიცნობს და ანადგურენს ვირუსით დაინფიცირებულ უჯრედებს.
“დამაკავშირებელ ჯიბედ” წოდებული პროტეინის ნაწილი პეპტიდებს “ქაჩავს” ვირუსის შიგნიდან უჯრედის ზედაპირისკენ, რითაც ახდენს ამ უჯრედების მონიშვნას, შემდგომში იმუნური სისტემის CD8 “მკვლელი” Tუჯრედებით მათი განადგურებისათვის.მკვლევართა მიერ იდენტიფიცირებული ხუთივე ამინომჟავა ამ “დამაკავშირებელ ჯიბეშია” განთავსებული.
კვლევის ერთ-ერთი ხელმძღვანელის ბრუს ვოკერის თქმით, ადამიანის გენომში არსებული 3მლრდ ამინომჟავიდან მხოლოდ რამდენიმეს შეუძლია უზრუნველყოს აივ-ინფექციასთან გამკლავება მკურნალობის გარეშე.
http://ww.bbc.co.uk
2010.11.09
