ამერიკელი მეცნიერების თქმით, შესაძლებელია მუცლის აორტის ანევრიზმის განვითარების ეფექტური პრევენცია.
ნიუ-იორკის როჩესტერის სამედიცინო ცენტრის უნივერსიტეტის მკვლევარები აღნიშნავენ, რომ გენეტიკურად განწყობილ თაგვებში პროტეინ cyclophilin A -ის წარმომქმნელი გენის მოცილებით ხდება ანევრიზმის განვითარების პრევენცია.
მკვლევარები ეძებენ ისეთ წამალს, რომელიც გამოიწვევდა ამ პროტეინის ბლოკირებას ადამიანებში. ეს წარმოადგენს მუცლის აორტის ანევრიზმის განვითარების პრევენციის ახალ გზას. ამ დიაგნოზით ყოველწლიურად აშშ-ში მოულოდნელად იღუპება 15 000 ადამიანი.
მუცლის აორტის ანევრიზმის განვითარდება იწყება სისხლძარღვის კედელში სუსტი ადგილის გაჩენით, სადაც შემდეგ ვითარდება კედლის გამობერილობა. ეს პროცესი ხშირად შეუმჩნეველია და გასკდომის დროს 90% შემთხვევაში ფატალურია.
კვლევის ხელმძღვანელი დოქტორი ბრედფორდ ბერკი (Bradford Berk) ამბობს, რომ cyclophilin A პროტეინი პრევენციის ძალზედ მიზანმიმართული საშუალებაა.
მუცლის აორტაზე განხორციელებული წინა კვლევებით აღნიშნული იყო, რომ სისხლის წნევის მაკონტროლებელი ჰორმონი ანგიოტენზინ II იწვევს სისხლძარღვის დაზიანებას. ბერკის თქმით, ანგიოტენზინ II-ის საშუალებით ხდება cyclophilin A-ს განთავისუფლება, რასაც თან ახლავს მთელი რიგი დაზიანებები. იგი მრავალი გზით უწყობს ხელს ანევრიზმის ფორმირებას.
Cyclophilin A იწვევს მავნე რეაქტიული ჟანგბადის ფორმების პროდუქციას, რაც ასტიმულირებს უჯრედების თვითდესტრუქციას. იგი ასევე აძლიერებს ანთებით პროცესს და სისხლძარღვის კედლის სტრუქტურული კომპონენტების დეგრადაციას.
Cyclophilin A-ს მნიშვნელობის დასადგენად ბერკმა და მისმა კოლეგებმა გამოიყენეს მაღალი ქოლესტერინისა და არტერიული წნევისადმი მიდრეკილი თაგვები.
ამ ჯგუფიდან მათ გამოიყვანეს cyclophilin A-ის დეფიციტის მქონე თაგვები. ყველა თაგვს მკურნალობდნენ ანგიოტენზინ II-ის საშუალებით, რაც, როგორც ცნობილია, იწვევს არტერიული წნევის მატებასა და ანევრიზმის განვითარების დაჩქარებას.
Cyclophilin A-ის ნორმალური შემცველობის მქონე თაგვების 78%-ში განვითარდა აორტის ანევრიზმა, აღნიშნული პროცესი არ განვითარდა cyclophilin A-ის დეფიციტის მქონე არცერთ თაგვში.
მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ ერთი პროტეინის მოცილებით აბსოლუტური პროტექციის უზრუნველყოფა ექსტრემალური უჩვეულობაა, თუმცა ეს მაჩვენებელია იმისი, რომ cyclophilin A ხელს უწყობს სისხლძარღვებში მოქმედი სამი დესტრუქციული ძალის აქტივობას, რაც ვლინდება ჟანგვითი, ანთებითი და სტრუქტურული დეგრადაციული პროცესებით.
ბერკის თქმით, აღნიშნული პროტეინი ნანახია ადამიანთა ანევრიზმების უმრავლესობაში. მისი თქმით, ცნობილია გარკვეული წამლების - სტატინებისა და ანგიოტენზინ-ინჰიბიტორების - პრევენციული ეფექტის შესახებ და cyclophilin A-ზე მოქმედი წამლის დამატებით გამოყენება უფრო გააძლიერებს აღნიშნულ ეფექტს.
Julie Steenhuysen
http://www.reuters.com
2009.05.11