2006 წლის ნობელის პრემია მედიცინისა და ფიზიოლოგიის დარგში მიენიჭათ ამერიკელ გენეტიკოსებს ენდრიუ ფაიერსა (Andrew Fire) და კრეიგ მელოუს (Craig Mello). მკვლევარებმა აღმოაჩინეს და აღწერეს ე.წ. რნმ-ინტერფერენციის მექანიზმი, რომლის დროსაც ხდება ორგანიზმის მიერ მემკვიდრეობით მიღებული გენების ექსპრესიის ამორჩევითი დათრგუნვა.
კრეიგ მელოუ მასაჩუსეტსის შტატის უნივერსიტეტის სამედიცინო სკოლის თანამშრომელია, ენდრიუ ფაიერი კი სტენფორდის უნივერსიტეტის სამედიცინო სკოლაში მუშაობს. სტატია, რომელშიც ისინი აღწერენ რნმ-ინტერფერენციის მექანიზმებს, 1998 წელს გამოჩნდა ჟურნალში Nature. მეცნიერთა აზრით, რნმ-ინტერფერენციის მექანიზმი გამომუშავდა ევოლუციის პროცესში, როგორც ვირუსებისაგან თავდაცვის საშუალება. ვირუსები უჯრედულ რნმ-ს საკუთარი გამრავლებისათვის იყენებენ.
რნმ-ინტერფერენციის აზრი მდგომარეობს იმაში, რომ ხდება გენის სტრუქტურის შესახებ ინფორმაციის მატარებელი რნმ-ს მოლეკულის გახლეჩა მას შემდეგ, რაც მას მიუერთდება უჯრედის ციტოპლაზმაში მოცირკულირე მცირე რნმ-ები. რნმ-ინტერფერენცია დაფიქსირებულია ეუკარიოტების უმრავლესობაში.
გენების ამორჩევითი ”გამორთვის” მექანიზმების აღმოჩენა მომავალში მემკვიდრეობითი დაავადებების, სიმსივნეებისა და ასევე ვირუსული ინფექციების წინააღმდეგ ბრძოლის ახალი მეთოდების შექმნას შეუწყობს ხელს.
http://mednovosti.ru
2006.10.04
