30 ივნისის მონაცემებით, შიდსის ცენტრში რეგისტრირებულია 1673 აივ-ინფიცირებული. აქედან შიდსი განუვითარდა 700 ადამიანს, გარდაიცვალა 347 და მკურნალობას იტარებს 354 ადამიანი. რეგიონების მიხედვით ინფიცირების გავრცელების მასშტაბებით პირველ ადგილზეა თბილისი 582 შემთხვევით. აქედან ორმოცდაოთხი უცხოეთის მოქალაქეა. შემდეგ ადგილზეა აჭარა-სამეგრელო. რაც შეეხება ბავშვებს, ინფიცირებულია ორმოცდაშვიდი. მათი საშუალო ასაკი 11-12 წელია.
თითქმის ყველა ქვეყანაში დიდია სტიგმა აივ-ინფიცირებულთა მიმართ. საქართველო არც ამ შემთხვევაშია გამონაკლისი. არაერთი შემთხვევა დასტურდება სამედიცინო დახმარებაზე უარის თქმისა და სამსახურიდან გათავისუფლების შემთხვევებიც არსებობს. ეს მაშინ, როცა საქართველოს კანონმდებლობა შიდსის ვირუსით ინფიცირებულებს და დაავადებულებს სრულფასოვანი სამედიცინო დახმარების მიღების უფლებასაც აძლევს და საჯარო სამსახურში მოღვაწეობისასაც.
ვერც მოსახლეობის მაქსიმალური ინფორმირებულობით დავიკვეხნით აივ-ინფექციასთან დაკავშირებით. საქართველოში ბევრია ისეთი ადამიანი, რომელმაც არაფერი იცის შიდსის შესახებ, ან დამახინჯებულ ინფორმაციას ფლობს გადაცემის გზების თაობაზე, რაც კიდევ უფრო ზრდის დისკრიმინირებულ განწყობას ინფიცირებულთა მიმართ.
გლობალური ფონდის დახმარების გარდა, რომელიც ჩვენს პაციენტებს საჭირო ანტირეტროვირუსული პრეპარატებით უზრუნველყოფს, ამ ადამიანებს მორალური მხარდაჭერაც სჭირდებათ. წლების მანძილზე ამ ფუნქციას შიდსით დაავადებულთა დახმარების ფონდი ასრულებდა. ფონდის დირექტორის, ქალბატონ იზა ბოდოკიას თქმით, მათ დიდი მისია აკისრიათ. აქვთ ოთხი საკონსულტაციო ცენტრი - თბილისში, ბათუმში, ზუგდიდსა და ქუთაისში. ძალიან დიდი რაოდენობაა იმ ადამიანებისა, რომლებიც ამ საკონსულტაციო ცენტრებს აკითხავენ. თავიდან თუ 4-5 კაცი იყო, დღეს არაჩვეულებრივად მუშაობენ. ვინც კი იგებს, ექიმებს ეუბნებიან, რატომ არ ჩააყენეს საქმის კურსში დროულად და არ უთხრეს მათი არსებობის შესახებ, რადგან იქ თავისნაირი ადამიანები ეგულებათ. ერთმანეთთან არაჩვეულებრივი კონტაქტი აქვთ, ზრუნავენ ერთმანეთზე, უკვე ერთმანეთის ოჯახებში დადიან. ცენტრებში ხდება ბავშვების ინგლისურში მომზადება. აქვთ ინტერნეტის უწყვეტი ხაზი, ასწავლიან კომპიუტერთან მუშაობას. ტარდება ექსკურსიები, შეხვედრები.
უკვე ის, რომ ინფიცირებულში შიში აღარ არსებობს და ფონდში თუ საკონსულტაციო ცენტრში მოსულ ადამიანს აღარ ერიდება არავისი და ყველასთან ამბობს, რომ ინფიცირებულია, ეს უკვე უდიდესი რამაა სტიგმის დაძლევისთვის. ტარდება შეკრებები მათი ოჯახის წევრებთან, ნათესავებთან.
როგორც ქალბატონი იზა ბოდოკია აღნიშნავს, ოჯახის წევრების დამოკიდებულება ყოველთვის კარგი იყო. ცოტა სხვა დამოკიდებულებაა ნათესავის, თანამშრომლის მიერ. ოჯახის წევრის განწყობა იწყება შეცოდებით. შეიძლება შიშის ფაქტორიც არის, მაგრამ ისეთი დოზით, რომ ამას ინფიცირებული ვერ გრძნობს. ძალიან მნიშვნელოვანია ოჯახის წევრების განწყობა.
სამედიცინო დახმარების ხელმისაწვდომობის თვალსაზრისით უნდა აღინიშნოს, რომ არის შემთხვევები, როცა უარს ეუბნებიან ინფიცირებულ პაციენტს სამედიცინო დახმარებაზე. ორი შემთხვევაში მომაკვდავ ინფიცირებულ პაციენტს ოპერაციას არ უკეთებდნენ და მხოლოდ პირველი ლედის, ქალბატონი სანდრას ჩარევის შემდეგ მოხდა ქირურგიული დახმარება. იმ სამედიცინო დაწესებულებებში, რომლებმაც უარი თქვეს დახმარებაზე, სათანადო წერილი გაიგზავნა ქალბატონი სანდრას მიერ.
ექიმმა უნდა დაიცვას ელემენტარული წესები, რომლითაც ის თავს დაიზღვევს და ინფიცირებულს შეურაცხყოფას არ მიაყენებს არმიღებით.
ინფიცირებულთაგან ბევრი არ მუშაობს. თუ ვინმე მუშაობს, არავინ იცის თანამშრომელთაგან ეს ამბავი.
ბოლო ხანებში გახშირდა მეუღლისგან დაინფიცირების შემთხვევები. ვინც დაავადების შესახებ იფორმირებულია, საშინელი რეაქცია აქვს, ზოგი რრმა დეპრესიაში ვარდება. მაგრამ ყველაზე დიდი საშინელებაა, ბავშვის დაინფიცირების ფაქტი. ბავშვების ინფიცირების ძირითად მიზეზად საქართველოში ვერტიკალური გზა, ანუ დედიდან შვილზე გადაცემა რჩება. ერთადერთი შემთხვევა იყო ქუთაისის, როცა 6 ბავშვს გადაესხა ინფიცირებული სისხლი. ბოლო წელიწადნახევრის მანძილზე თორმეტი შემთხვევა აღინიშნა, როცა ინფიცირებულმა დედამ ჯანმრთელი შვილი გააჩინა.
მერი ნამორაძე
http://www.opentext.org.ge/akhalitaoba
2008.07.14
